Sommenkampioen

Eén van de grote uitdagingen in het maken van rekenspelletjes is het blijven boeien van het oefenende kind. En laat een highscore lijst daar nou een uitstekend middel toe zijn! Enerzijds stimuleert het het kind om zijn score te verbeteren en dus te blijven oefenen. Anderzijds is daar de drang van competitiviteit, van het beter willen zijn dan een ander en zelfs het bereiken van het kampioenschap namelijk het beste zijn van iedereen... Hoewel er wel van alles is aan te merken op met name de grafische vormgeving van Sommenkampioen kan de maker complimenten in ontvangst nemen dat hij als één van de weinige makers van rekenspelletjes het aspect van de highscore lijst goed heeft weten toe te passen:
Sommenkampioen
Je krijgt vijftien sommen in de categorie 'optellen en aftrekken tot 100'. Er lijkt geen wisselende moeilijkheidsgraad in de selectie van sommen te zijn gemaakt. Zodra het spel start loopt er een stopwatch mee. De stopwatch stopt zodra er vijftien opgaven goed zijn beantwoord en die tijd bepaalt je score. Bij het geven van een fout antwoord krijg je een paar strafseconden want staat het scherm even stil bij het goede antwoord.
Leerpsychologisch en qua ontwerp is er misschien wel het een en ander op dit spel aan te merken, maar... het is in ieder geval wel leuk om te spelen! Ook aan de opgaven in de highscore lijst en de snelle scores daar zie je dat veel kinderen het vaak gespeeld hebben. En dat 'leuk zijn' dat lijkt voor n'import-pas quelle spel toch een wezenlijke eigenschap die toch nog verbazingwekkend vaak uit het oog verloren wordt...

AllesTelt - Getallenmachine

ThiemeMeulenhoff is één van de vier grote onderwijsuitgeverijen in Nederland en biedt een aantal rekenmethodes voor het primair onderwijs. De bekendste daarvan is de methode "AllesTelt" die ook online wordt ondersteund met... rekenspelletjes.

Voor kinderen uit Groep 4 ontwikkelde zij de zogenaamde "Getallenmachine" waarmee optelsommen kunnen worden geoefend. Het spel kan gespeeld worden door op onderstaand 'screen dumpje' te klikken:
AllesTelt - Getallenmachine

Zodra je het goede antwoord hebt ingetypt dien je een handle naar beneden te 'slepen'. Het is niet duidelijk waar deze handeling toe dient en het wisselen tussen muis en toetsenbord wordt vaak als storend ervaren. Bovendien verschijnt er na slepen met de handle een vrij langdurig animatiefilmpje voordat de feedback of je het goede of slechte antwoord hebt gegeven kenbaar wordt gemaakt. Dit filmpje en melige muziekje heb je na 1x echt wel gezien, ook deze 'feature' draagt niet bij tot een lekkere gameplay en gaat snel vervelen. De getallenmachine is geconfigureerd voor verschillende niveau's (zo is er ook een X + 15 = 22 variant dus vergelijking met één onbekende oplossen). Het is echter niet duidelijk welke route (groep --> blok --> getallenmachine selecteren --> niveau selecteren) tot welk spel leidt.

Het is maar moeilijk voorspelbaar dat de Getallenmachine een positieve bijdrage levert aan het proces van rekenen lerende kinderen. Er zijn genoeg andere leuke rekenspelletjes waarbij het rekenen lerende kind veel beter tot zijn recht komt, en gelukkig maar!

Vallende Sommen (Freudenthal Instituut)

Eerder werd hier al een verwijzing naar het Freudenthal Instituut gegeven bij rekenen met geld, ook voor optellen hebben zij een aantal spelletjes. Ook dit spelletje is weer niet leuk en lijkt ook niet erg leerzaam:
Vallende Sommen
Het spel is een versimpelde tetris kloon waarbij je rijen moet maken die vervolgens verdwijnen voor punten. Bij dit spel staan in de blokjes sommen. Je dient het antwoord te schatten als groter of kleiner dan 100 en dan links of rechts van de rode lijn te bewegen met behulp van de pijltjestoetsen. Doe je het niet goed, dan kleurt het blokje rood en blijft het eeuwig staan, totdat je, net als bij Tetris, de bovenkant van het scherm hebt bereikt en het spel voorbij is.
Een kleine verbetering was al geweest als de uitkomst van de som getoond zou worden in het blokje. Op deze manier is het spel niet heel erg leerzaam, vormt qua gameplay geen leuke en langdurig boeiende bezigheid en is dus weer bijna vooral een schoolvoorbeeld van hoe het niet moet.

Rekentuin

Onder de zinspreuk: "Game & Train, Track & Teach" biedt de Rekentuin de mogelijkheid om spelenderwijs de rekenvaardigheden te oefenen en meten. De rekentuin is een spin-off van de UvA en ontwikkeld door de vakgroep Pscychologische Methoden van diezelfde universiteit. Rekentuin vraagt 37,50 per jaar per speler voor toegang tot de spelletjes. Helaas is de site niet erg transparant over bijvoorbeeld welke spelletjes er te vinden zijn en is informatie zowiezo wat lastig ontsloten op de overkoepelende website.

Echter je kan een demo aanvragen op http://www.rekentuin.nl/logins/login_demo en als je daar lang genoeg het "Tellen" spel speelt krijg je na goed gevolg toegang tot "Optellen":

Dit spel is psychologisch zeer goed doordacht wat je natuurlijk kan verwachten van een spin-off van een psychologische faculteit. De vragenselectie en mix van antwoorden lijkt direct gebaseerd op kwantitatief onderzoek en is daarmee didactisch zeer sterk. De software past zich qua type opgaven en moeilijkheidsgraad aan aan het niveau van de speler. De spelletjes klikken lekker weg, er zit een tijdscomponent in en je kan 'virtuele medailles' winnen naarmate je beter wordt. Het is jammer dat er geen highscore lijst of andere meer sociale of collaboratieve features aan de spelletjes zijn toegepast.
Voor zover er al van kritiek sprake kan zijn op deze fantastische site dan moet het zijn dat de 'omliggende informatie' dus weinig transparant is en de navigatiestructuur van de 'omliggende website' kan echt wel beter. Maar... RekenTuin legt de lat van de rekenspelletjesstandaard een behoorlijk stuk hoger!

Hoofdrekenen op toplink

Op de Belgische verzamelsite toplink.be staat ook een rekenmodule http://www.hoofdrekenen.toplink.be/ . Het lijkt erop dat de website gemaakt is door het tevens Belgische webdesign bureau en/of online uitgever Digitown, al is de site daar niet bijzonder duidelijk over. Er is relatief veel ruimte aan (google) advertenties besteed. Tevens staan er een paar banners en buttons die verwijzen naar andere initiatieven van Digitown zoals "Florist Jan" en "Tapas.oprestaurant.be"; sites vol voor hollanders 'geestig' vlaams taalgebruik dus klikken maar want de kassa mag best rinkelen voor dit leuke initiatief!

De site gaat over hoofdrekenen tot 100 en behandelt de vier hoofdbewerkingen optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. Zoals aangekondigd is het thema voor deze week optellen tot 100, en als we die keuze maken in het linkermenu dan verschijnt het volgende scherm:

Vooral de opgaveselectie binnen deze rekenomgeving lijkt goed doordacht. Zo kan voor optellen gekozen worden uit sommen van verschillende moeilijkheid, bijvoorbeeld "54 + 3", "54 + 6" en "59 + 7" maar er staan nog meer mogelijkheden. Na keuze verschijnen tien opgaven in de gekozen categorie en dient het goede antwoord middels intypen ingevoerd te worden. Na druk op "Controleer" is er terugkoppeling over de goede/foute antwoorden. Bij de foute antwoorden staat het goede antwoord in rood ernaast.
Er is geen tijdslimiet en geen highscorelijst. Dat is jammer, want daardoor gaat het spelletje snel vervelen en wordt je niet getriggerd om jezelf te verbeteren.
Ondanks dat een eenvoudig vormgegeven maar aanbevelenswaardige site die denk ik (ook bij gebrek aan beter...) een waardevol hulpmiddel kan zijn om kinderen het hoofdrekenen te laten automatiseren.

E-learningforkids.org

E-learningForKids.nl (EFK) is de Nederlandse website van een internationale organisatie die gratis onderwijs biedt aan kinderen van 5 - 12 jaar. EFK lijkt zich met name te richten op kinderen in ontwikkelingslanden. EFK biedt hiertoe gratis "e-learning software" aan.

Er staan ook rekenspelletjes op de website en zo is er ook een "Rekenen met Geld" spelletje:
Het spelletje begint met uitvragen van een Username en vervolgens volgt een (vrij lang) filmpje met Engelstalige tekst en de uitnodiging op 4 kermisstalletjes te drukken voor 4 verschillende spelletjes op het gebied van rekenen met geld:

• Memory met muntjes en bijbehorende waardes
  
• 3 + X = 6; je moet het goede antwoord slepen (!) naar het antwoordvakje
  
• Een ronddraaiend wiel waarop de tekst "1 cent" wordt getoond en dan moet het bijbehorende zakje "Penny" worden aangeklikt
  
• 20 - X = 16 ; onbekende invullen iets grotere getallen en ook met minus
  

EFK lijkt meer aandacht te hebben besteed aan een kleurige vormgeving en geluidseffecten dan een doordacht didactisch verantwoord concept. En dat is vooral jammer voor kinderen in ontwikkelingslanden (hoe is de PC penetratie daar eigenlijk?) want geen leraar is soms nog beter dan een slechte leraar...

Zo leer je met Memory niet het identificeren van hoeveelheden maar het onhouden van posities. Bovendien kunnen kinderen die nog geen hoeveelheden kunnen identificeren (weten in taal dat 5 pennies = 1 nickel, US specific money counting) in het algemeen niet lezen dus voor wie is dit spel bedoeld ? Er is geen terugkoppeling, ook niet bij foute antwoorden laat staan dat dan het goede antwoord zou worden voorgedaan. En zo kunnen er nog een aantal missers genoemd worden, ook op het gebied van gameplay: slepen ipv klikken van antwoord bijvoorbeeld, volkomen onduidelijk hoe je de menubalk dient te laten verschijnen om terug te gaan, geen score of high score lijst. Er zijn bij dit spelletje echt wel veel standaard ontwerpfouten gemaakt wat nogmaals vooral jammer is gezien de goede bedoelingen van de oprichters van EFK die dit initiatief uit idealisme lijken te zijn gestart. Het is natuurlijk makkelijk om met kritiek op het werk van een ander te komen, maar als dit spel typisch is voor de kwaliteit van EFK dan kunnen zij nog wel wat hulp gebruiken bij het bedenken en ontwerpen van wél leuke en leerzame rekenspelletjes !

Het thema van deze week, "rekenen met geld" wordt met dit spel voorlopig even afgesloten. Volgende week worden hier rekenspelletjes voor optellen t/m 100 behandeld, wie goede games weet mag ze hieronder in de comments kwijt !

citotrainer.nl

citotrainer.nl is een site die naar eigen zeggen "is gemaakt is om te leren". Er staan allerlei oefeningen in de verschillende basisschoolvakken op dus ook een aantal rekenspelletjes.


Ik kan gepast betalen
Dit spel toont een aantal eurobiljetten en -munten en vervolgens dient de speler het totaalbedrag te kiezen uit een aantal multiple choice mogelijkheden. Tevens wordt gevraagd "Waar ligt 220,05?" en dient het juiste aantal biljetten en muntjes te worden aangeklikt.

De vormgeving is rudimentair te noemen. Er zit geen tijdslimiet op. De terugkoppeling is zeer mager. Er worden maar vijf vragen per oefening getoond. De antwoorden zijn 'slim' bedacht dat wil zeggen dat er niet at random foute antwoorden tussen staan maar dat de foute antwoorden gebaseerd lijken te zijn op veel voorkomende rekenfouten. Jammer dat daar in de terugkoppeling of opgaveselectie niets mee wordt gedaan !

Rekenweb - Euroklant

Het Freudenthal Instituut van de Universiteit Utrecht stelt zich ten doel de kwaliteit van het onderwijs in rekenen, wiskunde en natuurwetenschappen te verbeteren. Zij publiceert een aardige verzameling spellen onder de naam Rekenweb op http://www.fi.uu.nl/rekenweb/rekenmaar/leerlingen/index.html .
Om goed te kunnen vergelijken met de post van gisteren is uit de vele spelletjes op Rekenweb het 'rekenen met geld' spel gekozen om te reviewen:
€uroklant

Dit spel presenteert 20 maal de vraag om een betaald bedrag tot 5,00 neer te tellen met stukken van 2 en 1 euro, 50, 20, 10, 5, 2 en 1 eurocent. De volgorde van vragen lijkt at random. Er is feedback bij het foute antwoord en dient de opgave eerst goed te worden gemaakt. Er is geen tijdslimiet. De eindrapportage is wat mager (aantal goede antwoorden). Het is jammer dat de munten dienen te worden gesleept naar het antwoordvakje; het zou eenvoudiger (en sneller) zijn als je er alleen maar op zou hoeven klikken. 'Fout geklikte muntjes' zou je dan uit het antwoordvak kunnen verwijderen door er nogmaals op te klikken.

Neurocampus

Neurocampus.nl is een bijzonder uitgebreide site met 'hersengymnastiek'. Klik in het linkermenu op "rekenen" en de site biedt een aantal rekenspelletjes:

• Wisselgeld
  
• Oppervlakte
  
• Bellenblaas
  
• Rekenrij
  
• Rekengeheim
  
• Keercirkel

De site richt zich zo lijkt het vooral op volwassenen maar is daarmee niet voor kinderen ongeschikt.
Zo presenteert het spelletje Wisselgeld 10 opgaven waarbij je twee bedragen ziet, het bedrag waarvoor je spullen hebt gekocht en het bedrag dat je aan de cassière hebt gegeven. Door deze bedragen van elkaar af te trekken kom je op het goede antwoord dat je op een soort kassa dient in te typen. Het spel kent drie moeilijkheidsniveau's en het makkelijkste niveau is geschikt voor het modale kind in groep 5 of 6. Een voorbeeldopgave op het makkelijkste niveau is 10,50 - 3,50 = 7,00.

Alle spelletjes op de site neurocampus.nl zijn rustig vormgegeven en daarmee vriendelijk in het gebruik. Er is de mogelijkheid om een moeilijkheidsgraad te selecteren. Er is duidelijke feedback over de prestaties. Er is een tijdslimiet aan het spelletje verbonden.

Neurocampus.nl is uitgegeven door LunaNL in Haarlem.